Πάνω σ' όλ' αυτά, στοιβάξτε και το πολυαναμενόμενο ρουμάνικο If I Want to Whistle, I Whistle του Florin Serban, το ρουμάνικου χρώματος (λόγω παρουσίας στο σενάριο του Razvan Radulescu) Shelter από τη Βουλγαρία, τα Tilva Rosh και White White World από τη Σερβία και απ' την Κροατία, το Mother of Asphalt κι ένα πλήθος (47) ταινιών κινουμένων σχεδίων στο πλαίσιο του αναδρομικού αφιερώματος στην ξακουστή Σχολή του Ζάγκρεμπ. Η συνολική εικόνα είναι αυτή ενός τμήματος που θυμίζει τα αντίστοιχα των μεγάλων Φεστιβάλ και μάλλον θα γεμίσει ξανά τις αίθουσες, όπως μας συνηθίζει τα τελευταία χρόνια.
Βέβαια, γούστα είναι αυτά, αλλά η δική μου αίσθηση είναι ότι στα Βαλκάνια βρίσκονται κρυμμένες εκπληκτικές ιστορίες που περιμένουν Νέα Κύματα όπως το τωρινό ρουμάνικο να τις αφηγηθούν στη μεγάλη οθόνη και το δυναμικό είναι τεράστιο. Για να δούμε ποια είναι η αίσθηση ενός Μεγάλου Θεωρητικού του παγκόσμιου σινεμά...
Monkie:
Αγαπητέ Ηγέτη, το Βαλκανικό τμήμα έχει αποκτήσει τεράστιο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια κι έτσι φέτος, παρά τις δυσκολίες στην οργάνωση του Φεστιβάλ, διέθετε την απαραίτητη κεκτημένη ταχύτητα ώστε να καταλήξει από τα πιο πλούσια της διοργάνωσης. Εσείς πώς το βλέπετε από μακριά;
Kim Jong-il:
Πράγματι Λουκά, είμαι κι εγώ από 'κείνους που ενθουσιάστηκαν με τη σύνθεση του συγκεκριμένου τμήματος, αλλά και με τη σεμνή παρουσία του πληθωρικού και θορυβώδους ρουμάνικου κύματος που αριθμεί δύο μόλις ταινίες και μία (αλλά καθόλου σεμνή θα έλεγα) παρουσία στο σενάριο μιας βουλγάρικης. Το λέω αυτό γιατί νομίζω ότι οι ρουμάνοι με την καταιγιστική παραγωγή ταινιών που μαζεύουν ασταμάτητα βραβεία έχουν καταφέρει να κάνουν τη λέξη βαλκανικό δευτερεύουσας σημασίας. Αν όλοι οι υπόλοιποι προσπαθήσουν να τους μιμηθούν, τότε θα χαθούν κάποιες άλλες ιδιαιτερότητες που μπορεί να έχουν ενδιαφέρον. Πάρε παράδειγμα τους Τούρκους που με την τεράστια παράδοσή τους δεν έχουν να φοβηθούν τίποτε κι όμως το Majority μοιάζει σαν κάτι πιο κοντά στο ρεαλιστικό ρουμάνικο στιλ παρά στο γνώριμο, συχνά ποιητικό και αφαιρετικό τούρκικο.
M:
Νομίζω ότι σημειώνετε κάτι πολύ σημαντικό, αφού τα Βαλκάνια, όσο κι αν κάποιοι στο άκουσμα της λέξης σκέφτονται τρομπόνια και τσιγκάνους ελέω Κουστουρίτσα, διαθέτουν μια πολυμορφικότητα που πλέον δεν καταπιέζεται από πολιτικές καταστάσεις κι ίσως κάνει την ενιαία ονομασία παρωχημένη. Η αντικατάσταση του ενός στερεότυπου από ένα άλλο, αυτό του ρουμάνικου ρεαλισμού με το πικρό χιούμορ και την οδυνηρά στεγνή ματιά στο δίπολο παρελθόν-παρόν δε βελτιώνει την κατάσταση.
KJ:
Μέχρι τουλάχιστον να αντικατασταθεί απ' το αλβανικό Νέο Κύμα ή τη μαυροβουνιώτικη Νουβέλ Βαγκ ή ότι άλλο θεωρήσουν τα Φεστιβάλ της Δύσης ως καλή αντανάκλαση του οριενταλισμού με τον οποίο βλέπουν τα Βαλκάνια ακόμη. Η ουσία είναι οι βούλγαροι και οι υπόλοιποι να απαντήσουν με τις δικές τους εκδοχές και με ανταγωνιστικό πνεύμα στο ρουμάνικο στιλ ώστε τα Βαλκάνια να πάρουν και πάλι φωτιά, με την καλή έννοια προφανώς και να πάψουν να προκαλούν την ψευδαίσθηση ενός ομογενοποιημένου πολιτιστικού προϊόντος.
M:
Μήπως λείπει η Ελλάδα απ' αυτό το τμήμα, ειδικά ως μια χώρα που δεν πολυκαίγεται τις τελευταίες δεκαετίες να συσχετιστεί μ' αυτό που λέμε Βαλκάνια, είτε είναι στερεότυπο είτε κάτι υπαρκτό;
KJ:
Ναι, νομίζω ότι θα μπορούσε το πρόγραμμα να περιλαμβάνει μία ή δύο ταινίες απ' την εντόπια παραγωγή οι οποίες θα έμπαιναν στη διαδικασία της σύγκρισης στο μάτι του άσχετου και του ξένου θεατή, ανεξάρτητα απ' το αν υπάρχει και το ελληνικό τμήμα για όσους θέλουν μια γεύση. Κάποιος που αποφασίζει να παρακολουθήσει στενά το βαλκανικό τμήμα για κάποιο λόγο δεν έχει την ευχέρεια να επιλέξει, από την πληθώρα ελληνικών ταινιών, εκείνες που θα τον βοηθούσαν να έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα του κοινωνικού και πολιτιστικού μωσαϊκού που, μερικώς βέβαια, αντικατοπτρίζεται εδώ.
M:
Η παρουσία στο βαλκανικό έδαφος του Στίβεν Σιγκάλ και του Ντολφ Λούντγκρεν, που γυρίζουν τις ταινίες τους με ντόπιους κομπάρσους και τεχνικά τιμ μπορεί να επηρεάσει το σινεμά της περιοχής;
KJ:
Μόλις ανέφερες δύο απ' τους αγαπημένους μου δημιουργούς που, στο είδος τους, γαμάνε και δέρνουν κυριολεκτικά. Και θα ήθελα πολύ να δω μια βαλκανική σκηνή ταινιών δράσης και πολεμικών τεχνών, των οποίων είμαι λάτρης. Ο δε Ντολφ είναι πλέον ένας οτούρ κι αν πάει έτσι θα φτάσει να γυρίζει με το ρυθμό του Γούντι Άλεν.
M:
Ίσως όταν φτάσει στην ηλικία του.
KJ:
Σε κάνει ν' αναρωτιέσαι πόσες ταινίες το χρόνο θα γύριζε ο Γούντι αν είχε φουσκώσει σαν τον Ντολφ.
M:
Μήπως όμως είναι πιο ευέλικτος έτσι;
KJ:
Εννοείς ερμηνευτικά;
M:
Εδώ που τα λέμε ο Ντολφ έχει παγιδευτεί σ' έναν ρόλο. Δε θα μπορούσε να πείσει σε μια ρομαντική κομεντί.
KJ:
Μην το λες. Ένας τουμπανιασμένος μα ευαίσθητος και με καλοφορμαρισμένο κατάξανθο μαλλί ζεν-πρεμιέ μπορεί να λειτουργήσει κωμικά.
M:
Ως φόρμα ίσως...
KJ:
Φορμαλισμό στον φορμαλιστή;
M:
Αποσύρομαι ταπεινά.
KJ:
Κίτρινη κάρτα. Από δω και πέρα σε λοκάρω...
M:
Καλά δεν είπα ότι είμαι κι ο Δήμος Θέος.
KJ:
Αυτό σου έλειπε. Διάβασε το βιβλίο μου και πολύ σου είναι. Εδώ εγώ και ακόμη να τελειώσω το δικό του. Εφτά φορές το ξεκίνησα...
M:
Εγώ δεν το ξεκίνησα καν.
KJ:
Άσε. Δεν παλεύεται.
M:
...
KJ:
Ζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζ...
A film which merely aims to make a profit by showing off the stars' faces cannot be real art. The capitalist cinema, which promotes a few "popular stars" to curry favor with the audience, is in essence a reactionary art form which reduces the stars to puppets and the film to a commodity. There cannot be a genuine creative spirit, and the beautiful flower of art cannot bloom where actors sell their faces and even their souls. -
0 comments:
Post a Comment